معمولاً وقتي قصد خريد يك گوشي جديد را داشته باشيم، هنگام بررسي مشخصات گوشي بيشتر به مشخصاتي مثل دوربين، ماندگاري شارژ، كيفيت صفحه نمايش و گنجايش حافظه براي ذخيره اطلاعات فكر مي‌كنيم اما معمولاً آنطور كه بايد به پردازنده دستگاه توجه نداريم  – بخصوص كاربراني كه چندان علاقمند به حوزه فناوري نيستند.

پردازنده يا سيستم روي تراشه،مغز گوشي شماست. اين بخش از گوشي همه كارهاي دستگاه‌هاي را هدايت و كنترل مي‌كند. اسنپدراگون شركت كوالكام تراشه اصلي گوشي‌هاي اندرويدي امروزي است اما كم كم شركت‌هاي مختلف حركت به سمت توليد پردازنده‌هاي خانگي خودشان را شروع مي‌كنند.

چه دلايلي براي طراحي پردازنده ويژه وجود دارد؟ با سايت اخبار فناوري و تكنولوژي روكيدا همراه باشيد.

بعضي از شركت‌ها به سرعت به قطار طراحي پردازنده‌هاي خانگي مي‌پيوندند اما با اينكه استفاده از تراشه‌هاي ساير شركت‌ها در گوشي‌هاي اندرويدي امر متداولي است، اين شركت‌ها امكان كنترل و توانايي بهينه سازي تراشه‌هاي توليد شده توسط ساير شركت‌ها را ندارند.

غول‌هاي دنياي فناوري براي مقابله با اين مسئله تصميم به طراحي پردازنده‌هاي مخصوص خودشان گرفتند. اين رويكرد براي چنين شركت‌هايي چندين مزيت دارد، از جمله:

1- كاهش هزينه براي رسيدن به مزيت رقابتي

بديهي ترين اما مهم ترين مزيت داشتن پردازنده‌هاي خانگي، كاهش هزينه‌ها است. توليد پردازنده توسط شركت‌هاي شخص ثالث پرهزينه است و دليل آن همان قوانين هميشگي عرضه و تقاضا است. شركت‌هايي مثل كوالكام و مدياتك بيشتر پردازنده‌هاي موجود در بازار را توليد مي‌كنند و باعث ايجاد يك بازار انحصاري شده اند.

در چنين شرايطي شركت‌ها گزينه‌هاي كمتري در اختيار دارند به ويژه از نظر قيمت پردازنده. از آنجايي كه هيچ رقابت واقعي در بازار وجود ندارد، توليدكننده‌ها به راحتي مي‌توانند قيمت‌ها را افزايش دهند. توليد تراشه در خود شركت‌ها به كاهش هزينه‌ها كمك مي‌كند.

به اين ترتيب امكان كاهش هزينه‌هاي محصول نهايي فراهم مي‌شود و همين كاهش هزينه‌ها باعث مي‌شود توليدكنندگان گوشي هاي هوشمند بتوانند در رقابت با هم محصولات مقرون به صرفه تري عرضه كرده و نسبت ارزش محصول به قيمت آن را افزايش دهند.

2- بهينه سازي نرم‌افزاري

معمولاً گجت ها و گوشي‌هاي اندرويد پس از عرضه تا 3 سال پشتيباني نرم‌افزاري دارند اما اين پشتيباني براي محصولات اپل حدود 5 سال است. با اينكه برندها مي‌توانند اين دوره پشتيباني را افزايش دهند اما از آنجايي كه پردازنده‌هاي غيرخانگي آنها با اين هدف و براي استفاده تا سال‌ها طراحي نشده اند، امكان انجام اين كار وجود ندارد.

به اين دليل كه در حال حاضر توليدكنندگان SoC پردازنده‌هايي طراحي مي‌كنند كه تا 3 سال امكان دريافت آپديت را دارد. بيشتر كردن اين زمان باعث افزايش هزينه‌ها و كاهش سود توليدكنندگان گوشي‌هاي هوشمند مي‌شود.

كوالكام سعي كرده ماندگاري تراشه اسنپدراگون 888 را افزايش دهد اما تنها توانست يك سال آپديت امنيتي اضافه كند و سه سال به روزرساني سيستم عامل را عرضه كند. اين يكي از حوزه‌هايي است كه پردازنده‌هاي خانگي مي‌توانند در آن زمينه برتري خود را نشان دهند.

طراحي پردازنده‌هاي خانگي باعث فراهم شدن امكان كنترل هر چه بيشتر بر محصول نهايي شده و به شركت‌ها امكان مي‌دهد پشتيباني نرم‌افزاري را توسعه دهند. همچنين برندها فرصت پيدا مي‌كنند كه متناسب با نيازهاي نرم‌افزاري خودشان، پردازنده‌ها را سفارشي سازي كنند كه در بخش بعدي بيشتر به اين مسئله مي‌پردازيم.

3- قابليت سفارشي سازي هسته‌هاي پردازنده

برندها مي‌توانند با استفاده از پردازنده‌هاي سفارشي، هسته‌هاي پردازنده را سفارشي سازي كرده و عملكرد محصولاتشان را ارتقاء دهند. به اين ترتيب آزادي عمل بيشتري براي تنظيم عملكرد دستگاه خواهند داشت و الزامي به استفاده از يك راهكار براي همه وجود ندارد.

وجود يك SoC سفارشي باعث افزايش قابليت انطباق سخت‌افزار و نرم‌افزار دستگاه مي‌شود و اين يعني ماندگاري شارژ بيشتر، مديريت رم بهتر، امكانات نرم‌افزاري جديدتر، عكاسي محاسباتي قوي تر از طريق الگوريتم‌هاي پردازش تصوير و غيره.

كوالكام و مدياتك كه دو شركت اصلي توليدكننده تراشه هستند، در زمينه هسته‌هاي پردازنده اولويت‌هاي متفاوتي دارند. مثلاً كوالكام از نظر عملكرد جي‌پي‌يو برتري دارد و شركت‌هايي كه به دنبال ارتقاي عملكرد گرافيكي هستند بايد از محصولات كوالكام استفاده كنند اما فراهم بودن امكان طراحي پردازنده‌هاي سفارشي، به شركت‌ها امكان مي‌دهد كه هسته‌هاي پردازنده را بر اساس نيازهاي خودشان و براي انجام كارهاي خاص تنظيم كنند.

براي مثال، گوگل بعضي از هسته‌ها را براي انجام يكسري كارهاي خاص در نظر گرفته است. مثلاً هسته Pixel Visual شركت گوگل امكان پردازش بهتر تصاوير را فراهم مي‌كند و واحد پردازشي تنسور (TPU) قدرت واكنش دستيار گوگل را بهبود مي‌بخشد.

4- كنترل بيشتر بر تجربيات كاربري

همه مزاياي ذكر شده نشان مي‌دهند كه در نهايت برندها كنترل بيشتري بر تجربيات كاربري خواهند داشت. اين شرايط شبيه به تجربيات كاربري آيفون است كه در آن اكوسيستم بسته اپل امكان بهينه سازي تجربيات كاربري براي سخت‌افزار اين شركت را فراهم مي‌كند.

استفاده از پردازنده خارجي باعث ايجاد عدم قطعيت و نياز به برقراري موازنه بين ويژگي‌هاي مختلف مي‌شود اما با پردازنده‌هاي سفارشي، شركت‌ها مي‌توانند اولويت‌هاي خودشان را براي محصولاتشان تنظيم كنند. مثلاً گوگل در پيكسل 6 به دنبال ارتقاي عملكرد دستيار هوشمند خودش و قابليت هميشه روشن ماندن آن است. به همين ترتيب شركت سامسونگ از پردازنده اگزينوس براي بهينه سازي عملكرد دستيار هوشمند خودش يعني بيكسبي استفاده مي‌كند.

طراحي پردازنده‌هاي سفارشي به شركت‌ها امكان مي‌دهد قابليت‌ها و امكانات خاص مربوط به اكوسيستم خودشان را تقويت كنند تا تجربيات كاربري جذاب تري ايجاد شود. علاوه بر اين، حذف يك تأمين كننده خارج از شركت هم باعث كاهش وابستگي‌هاي شركت‌ها مي‌شود.

افزايش ميزان استفاده از پردازنده‌هاي سفارشي

شركت سامسونگ اولين شركتي بود كه اين حركت را شروع كرد. در سال 2010 اين شركت اولين پردازنده خودش اگزينوس 3 را با اسم رمزي Hummingbird عرضه كرد. در دهه اخير شركت سامسونگ با ارتقاي عملكرد اگزينوس نشان داد كه رقيب سرسختي براي كوالكام است.

پس از سامسونگ، هوآوي هم در سال 2012 تراشه مخصوص خودش Hi3620 را طراحي كرد كه توسط بخش ويژه توليد نيمه‌هادي در اين شركت يعني HiSilicon طراحي شده بود. گرچه هوآوي هم مشكلات خاص خود را داشته اما يكي از بزرگترين رقباي كوالكام محسوب مي‌شود و دائماً در حال توسعه سخت‌افزارهاي قوي است.

شايد پيوستن گوگل به اين قطار باعث تعجب شما باشد اما اين شركت براي سري پيكسل كمك پردازنده‌هايي طراحي مي‌كند كه در كنار پردازنده اصلي طراحي شده توسط يك شركت ديگر كار مي‌كنند. مثلاً گوگل Pixel Visual Core را براي پيكسل 2، Pixel Neural Core را براي پيكسل 4 و Titan M را براي بهينه سازي كارهاي Pixel ¾ طراحي كرده است.

اكوسيستمي يكپارچه تر براي همه

بعيد است كه شركت‌هايي مثل كوالكام و مدياتك از اين عرصه حذف شوند بخصوص با توجه به جايگاه قوي كه در بازار SoC دارند. گرچه شركت‌هايي مثل گوگل و سامسونگ مي‌توانند براي توليد پردازنده‌هاي مخصوص سرمايه گذاري كنند اما شركت‌هاي كوچكتر همچنان وابسته به تأمين كنندگان خارجي هستند.

در حال حاضر كوالكام همچنان استاندارد اصلي توليد گوشي‌هاي هوشمند در بازار غرب است و مدياتك بازار شرق را تحت اختيار دارد اما با استفاده از تراشه‌هاي سفارشي به ويژه توسط شركت‌هاي بزرگ، مي‌توان انتظار داشت كه به زودي شاهد دنبال كردن اين روند توسط ساير شركت‌ها باشيم.

براي كاربران معمولي يك واقعيت همچنان پابرجاست: فناوري به مرور زمان ارزان تر مي‌شود. قيمت هاي گجت ها را در بخش قيمت روز گوشي سامسونگ و اپل و شيائومي مي توانيد بررسي كنيد همچنان كه شركت‌ها راه‌هاي جديدي براي ارائه محصولاتي جذاب در بازاري رقابتي پيدا مي‌كنند، مي‌توان انتظار داشت كه روز به روز محصولاتي بهتر با قيمت مناسب تر به دست مشتريان برسد.